O porcelanie
Porcelana to rodzaj ceramiki szlachetnej, a więc odmiana o wysokiej jakości. Wynaleziona została w Chinach już w VII w n.e. Do Europy przywędrowała dużo później, wielokrotnie podejmowano próby ulepszania i składu i metod jej produkcji.
Obecnie porcelana powstaje z połączenia glinki kaolinowej, kwarcu i skalenia. Z masy formuje się półfabrykaty, które zanim zostaną wypalone, muszą zostać dobrze wysuszone. Pierwszy wypał, na tak zwany biskwit, odbywa się w temperaturze 960 st. C. Tuż po nim nakłada się szkliwo porcelanowe i wypala całość "na ostro" w temperaturze 1380 st. C. Po drugim wypale wyroby są szlifowane, segregowane na gatunki (zgodnie ze szczegółowymi wytycznymi). Jeśli wyrób porcelanowy ma być zdobiony, nakłada się zdobienie (ręcznie lub maszynowo, z użyciem farb lub kalki ceramicznej) oraz po raz kolejny wypala.
Warto wspomnieć o porcelanie kostnej, tzw. bone china. Terminem tym określa się wyroby porcelanowe powstałe z masy, do której dodaje się popiół kostny (spopielone kości bydlęce). Porcelana ta ma piękny biały kolor oraz wysoką przejrzystość.
Czym innym jest fine bone china, czyli porcelana w kolorze kości słoniowej, inaczej zwana ecru. Jedyną fabryką porcelany w Polsce zajmującą się produkcją tego typu porcelany są ZPS Karolina z Jaworzyny Śląskiej. Do produkcji swoich wyrobów w kolorze FBC stosują wyselekcjonowane kaoliny, a charakterystyczny, ciepły kolor powstaje w wyniku reakcji chemicznych zachodzących podczas wypału w temperaturze 1220 st. C.
Fajans może być mylony z porcelaną, jest do niej najbardziej podobny. Powstaje on z białej glinki (zanieczyszczonego kaolinu) wypalanej w wysokiej temperaturze (ponad 1000 stopni), a następnie pokrywany jest nieprzeźroczystym szkliwem. Wyroby z fajansu mają kolor od białego do jasnokremowego.
Kamionka to chyba najstarszy rodzaj ceramiki, wytwarzany już w starożytności. Powstaje ona z mieszanki glin z dodatkiem piasku kwarcowego lub szamotu. Przed wypałem surowe półfabrykaty pokrywa się solą kuchenną, przez co uzyskuje się błyszczącą warstwę wierzchnią na gotowym wyrobie. Wypał kamionki odbywa się w temperaturze do 1300 stopni C.
